آموزش کاراته به کودکان در سنین پیش دبستانی

اگر بخواهیم از میان ورزش‌های رزمی غیرمسلح یکی از محبوب‌ترین‌ها و مفیدترین‌ها را نام ببریم، ورزش کاراته بهترین گزینه است که دقت و نظم و تمرکز را در کودکان نوپا و پیش‌دبستانی بسیار بالا می‌برد. ازآنجاکه دورۀ کودکی بهترین دوره برای تقویت برخی از مهارت‌ها و ویژگی‌ها در کودکان است، ورزش‌هایی مثل کاراته به‌دلیل ماهیت و اصول و تکنیک‌هایی که دارند می‌توانند در تحقق این امر به‌شکل موثری نقش‌آفرینی کنند. در ادامۀ این مقاله به فواید آموزش کاراته به کودکان در سنین پیش دبستانی می‌پردازیم.

ورزش کاراته، بهترین ورزش برای تقویت مهارت‌‌های مختلف در کودکان پیش‌دبستانی

ورزش کاراته که ظهور آن از مشرق‌زمین بوده است و به‌مرور همۀ جهان با شگفتی‌های این ورزش رزمی آشنا شدند، امروزه جزو پرطرفدارترین ورزش‌ها است که علاوه‌بر فواید جسمانی و سلامتی که به ارمغان می‌آورد در سایر وجوه ذهنی و اخلاقی نیز باعث رشد رزمی‌کاران و هنرجویان می‌شود. آموزش‌های این ورزش را می‌توان برای کودکان مفیدتر از سایر سنین دانست چراکه آن‌ها در ابتدای مسیر شکل‌گیری شخصیت و منش خود هستند و درصورت آموزش درست می‌توانند از نظر جسمانی و روانی و شخصیتی رشد بسیاری را تجربه کنند. کاراته با ایجاد بستری برای انجام ورزش گروهی، قرارگیری کودکان در سیستم رتبه‌بندی و آموزش تکنیک‌ها و ایجاد ضرورت تلاش و تمرین برای اجراکردن آن‌ها،  فرصت خوبی فراهم می‌کند که این رشد در کودکان اتفاق بیفتد. 

مهم‌ترین فواید آموزش کاراته به کودکان پیش دبستانی چیست؟

خیلی از افراد ممکن است کاراته را ورزش رزمی ساده‌ای بدانند که محدود به زدن برخی ضربات و انجام تعدادی حرکت دفاعی است که برای پرکردن اوقات فراغت کودکان گزینۀ مناسبی است؛ اما در حقیقت این ورزش فراتر از چیزی است که در وهلۀ اول به نظر می‌رسد و اثرات خارق‌العاده‌ای دارد که برای رشد و تکامل کودکان بسیار مفید است. برخی از مهم‌ترین فواید آموزش کاراته به کودکان در سنین پیش دبستانی عبارت‌اند از:

آموزش و تقویت نظم، تمرکز و احترام

نخستین و مهم‌ترین فایدۀ آموزش کاراته به کودکان پیش دبستانی، توسعۀ شخصیت آن‌هاست. انرژی بالای کودکان و هیجاناتی که دارند معمولاً باعث می‌شود حواس‌پرت باشند و این انرژی را به‌شکل پراکنده برای کارهای مختلفی صرف کنند. ورزش کاراته با برنامه‌ریزی‌های خاصی که دارد، به‌طور غیرمستقیم به آن‌ها می‌آموزد که چطور به این انرژی و هیجانات نظم بدهند و از آن به بهترین شکل ممکن استفاده کنند. آن‌ها ضمن کلاس‌های کاراته یاد می‌گیرند که باید نظم را رعایت کنند، برای یادگیری حرکات تمرین و استمرار داشته باشند، برای اجرای درست آنچه می‌آموزند تمرکز داشته باشند و ناامیدی را به خود راه ندهند. همچنین یاد می‌گیرند که باید به مربی و هم‌رزمان و دوستان خود احترام بگذارند و به آن‌ها آسیبی نزنند و تنها از خود دفاع کنند. مجموع همۀ این مسائلی که می‌آموزند به رشد و توسعۀ شخصیت آن‌ها کمک می‌کند و اثر فوق‌العاده‌ای بر زندگی‌شان می‌گذارد.

افزایش اعتمادبه‌نفس

از دیگر مزایای آموزش کاراته به کودکان در سنین پیش دبستانی، افزایش اعتمادبه‌نفس آن‌هاست؛ چراکه در کلاس‌های کاراته آن‌ها با تمرین و ممارست حرکات رزمی را اجرا می‌کنند و بازخورد می‌گیرند. بازخورد مثبت و تشویق مربیان منجر به نوعی خودباوری و ایجاد انگیزه در کودکان می‌شود که این باعث می‌شود به تمرین‌های خود ادامه بدهند و پیشرفت را در خود حس کنند. هرچه تمرین بیشتر باشد موفقیت‌های آن‌ها در مبارزات بیشتر است. در نتیجه آن‌ها می‌فهمند که با تلاش و تمرین می‌توان به هر هدفی رسید و بر هر حریف و مشکلی غلبه کرد. این موضوع اعتمادبه‌نفس آن‌ها را به‌شکل چشمگیری افزایش می‌دهد و باعث می‌شود در آن‌ها تثبیت شود و به سایر ابعاد زندگی‌شان نیز نفوذ کند و بر آن اثر بگذارد.

افزایش قدرت بدنی و استقامت عضلانی

افزایش قدرت و استقامت بدن از فواید مهم انواع ورزش‌ها مخصوصاً ورزش‌های رزمی مثل کاراته است. کودکان نوپا در این ورزش حفظ تعادل و هماهنگی بین اعضای مختلف بدن را یاد می‌گیرند و با تمرین حرکات رزمی مختلف در طول زمان ماهیچه‌ها و استخوان‌هایشان تقویت می‌شود. البته ایجاد این تعادل و هماهنگی در همۀ کودکان یکسان نیست و برخی از آن‌ها کمی طول می‌کشد که به این نقطه برسند؛ اما آنچه اهمیت دارد این است که دیر یا زود این اتفاق می‌افتد و با فعالیت بدنی مستمر و مبارزاتی که می‌کنند می‌توانند بدنی مقاوم و قدرتمند داشته باشند؛ چیزی که با بازی‌ها و فعالیت‌های بدنی روزمره کودکان اتفاق نمی‌افتد.

دفاع شخصی

یکی دیگر از فواید آموزش کاراته به کودکان در سنین پیش دبستانی،  این است که قدرت دفاع از خود را پیدا می‌کنند. آن‌ها با توانایی‌های بدن کوچکشان آشنا می‌شوند و یاد می‌گیرند چگونه دربرابر افراد غریبه یا هم‌سن‌وسالان قلدرمآب و زورگو از آن برای دفاع از خود استفاده کنند و اجازه ندهند کسی به آن‌ها آسیب بزند. درواقع ورزش کاراته به آن‌ها می‌آموزد که وقتی در محیط‌های مختلف قرار می‌گیرند، چگونه آن را از لحاظ ایمنی ارزیابی، تهدیدات را شناسایی و از خودشان دربرابر این تهدیدها مراقبت کنند. 

نکته‌ای که اغلب افراد نمی‌دانند، این است که یادگیری ورزش‌های رزمی مثل کاراته مروج پرخاشگری در کودکان نیست، بلکه با تکنیک‌های مخصوص خود به آن‌ها یاد می‌دهد چگونه ضربات را خنثی، خودشان را از چنگ کسی رها و از آنچه آموخته‌اند برای دفاع و محافظت از خود استفاده کنند.

آموزش مدیریت و رهبری

کلاس‌های کاراته علاوه‌براینکه محیطی مناسب برای یادگیری حرکات رزمی است، مثل یک سیستم رتبه‌بندی‌شده عمل می‌کند و به‌همین‌دلیل به بچه‌ها یاد می‌دهد که چگونه در گروه هم‌سن‌وسالان خود فعالیت کنند، به مرتبۀ بالاتری برسند و در آن مرتبه درست عمل کنند. در کلاس‌های این ورزش، سطح‌های مختلفی وجود دارد که رزمی‌کاران کوچک با توجه به مهارت‌هایشان در آن سطح قرار می‌گیرند و کمربند مخصوص آن را دریافت می‌کنند. با افزایش مهارت‌ها، آن‌ها به سطح بالاتر می‌روند و ارشدِ سطح قبلی خود می‌شوند و در یادگیری و تمرین حرکات به دوستان دیگر خود کمک می‌کنند و یاری‌گر مربی‌شان می‌شوند. این سیستم به آن‌ها شفقت، مدیریت و رهبری، اعتمادبه‌نفس، تقویت مهارت آموزش و برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری را می‌آموزد و به‌همین‌دلیل یکی از بهترین فواید آموزش کاراته به کودکان در سنین پیش دبستانی است. 

ایجاد سبک زندگی سالم

علاوه‌بر همۀ آنچه گفته شد، یکی دیگر از مزیت‌ها و فواید این ورزش خوب و کاربردی برای کودکان این است که از همان سنین کم به آن‌ها یاد می‌دهد چگونه سالم زندگی کنند. داشتن یک فعالیت بدنی مستمر و جدی و انجام تمرینات روزانه، داشتن نظم و ترتیب برای حضور و فعالیت در کلاس‌ها و رفتن به باشگاه، خوردن خوراکی‌های سالم برای تقویت عضلات و رسیدن به اهداف آموزشی کلاس‌هایشان،  پرهیز از خوردن غذاها و تنقلات مضر و ... بخشی از مواردی هستند که در سبک زندگی آن‌ها اثر می‌گذارند و باعث می‌شوند سالم‌تر از باقی هم‌سن‌وسالانشان زندگی کنند، سلامت جسمانی و روانی‌شان حفظ شود و احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف در آن‌ها به‌میزان قابل‌توجهی کاهش یابد. نکتۀ جالب این است برخی از افرادی که در کودکی این ورزش را انجام می‌دادند و به دلایلی آن را رها کردند، سبک زندگی سالمی که داشتند را تا سنین پیری رها نکردند و این ارمغان ورزش کاراته را تا همیشه نزد خود حفظ کردند.

سخن پایانی

ورزش‌های رزمی غیرمسلح به‌دلیل فواید و مزایای بسیاری که دارند یکی از بهترین ورزش‌ها برای کودکان در سنین پایین و مخصوصاً پیش‌دبستانی هستند. در میان ورزش‌های رزمی مختلف، کاراته را می‌توان پرفایده‌ترین و ثمربخش‌ترین آن‌ها دانست که با تقویت نظم و تمرکز و احترام، افزایش استقامت بدن، افزایش اعتمادبه‌نفس و ... به کودکان می‌آموزد چگونه بهتر و باکیفیت‌تر زندگی کنند و دربرابر آسیب‌های مختلف در محیط‌های خارج از خانه مثل مدرسه، خیابان و... از خود مراقبت کنند. 

منابع

https://totalimpactma.com/karate-helps-preschoolers-develop-fine-motor-skills/

https://www.master-sh-yu.com/news/7-benefits-of-karate-and-martial-arts-for-kids/