نحوه انتخاب ورزش مناسب با شخصیت کودک
ورزش کودکان علاوهبراینکه برای حفظ سلامتی و رشد طبیعی آنها لازم است، به شکلگیری شخصیت اجتماعی و عاطفی آنها نیز کمک میکند. ورزشکردن برای کودکان و نوجوانان فرصتی ایجاد میکند که شیوه ارتباط صحیح با همسالان خود را بیاموزند، بتوانند در کارهای گروهی مشارکت کنند، اعتمادبهنفس او بالاتر برود، روحیه ورزشکاری در کودک تقویت شود و بتواند هماهنگی مناسبی بین ذهن و جسم خود ایجاد کند. تحقق هر یک از این اتفاقات خوب، در صورتی امکانپذیر است که ورزش مناسب کودکان را انتخاب کنید. اگر ورزش انتخابی با شخصیت کودک هماهنگ نباشد، ممکن است به ادامه آن تمایلی نداشته باشد. اگر فعالیتهای فیزیکی مطابق با شخصیت و تواناییهای کودکان انتخاب شوند، شانس اینکه او ورزش خود را در بزرگسالی نیز ادامه دهد و حتی در آن موفق باشد بسیار بالاتر میرود. در ادامه نحوه انتخاب صحیح و اصولی ورزشی که متناسب با شخصیت فرزند دلبندتان است را شرح خواهیم داد.
انتخاب ورزش براساس رده سنی کودکان
ورزش برای کودکان زیر ۵ سال به معنای بازیکردن است. نباید از آنها انتظار داشت که در این سن بتوانند بهطور حرفهای به ورزش نگاه کنند. خردسالان توانایی انجام حرکات موزون و یا پرتاب اشیایی مانند توپ را خواهند داشت، اما قضیه برای کودکان رده سنی ۵ تا ۹ سال و ۹ تا ۱۲ سال کاملاً متفاوت است و آنها میتوانند زیر نظر مربی، ورزشهایی که مناسب شخصیت و توانایی آنها است را انجام دهند. ورزش کودکان در هر سنی برای آنها لازم، ضروری و مفید است و به رشد و شکوفایی آنها کمک میکند.
ورزشهای مناسب کودکان ۵ تا ۹ سال
کودکان معمولاً در سنین ۵ تا ۹ سالگی میتوانند جهت یادگیری ورزشهای خاص، تمرکز کافی داشته باشند. آنها در این رده سنی آمادگی برقراری ارتباطی موثر بین ذهن و بدن خود را دارند. ازاینرو انواع ورزشهای توپی، هنرهای رزمی، شنا، ژیمناستیک و دومیدانی مناسب آنهاست. شما میتوانید طبق علاقه و شخصیت کودکتان، او را در یکی از این ورزشها ثبتنام کنید تا تحت نظر مربی بهطور حرفهای فعالیت کند.
ورزشهای مناسب برای کودکان ۹ تا ۱۲ سال
در این رده سنی، کودکان توانایی یادگیری چند چیز مختلف بهطور همزمان را خواهند داشت. آنها میتوانند بهراحتی ذهن، بینایی و حرکات بدن خود را باهم هماهنگ کنند و عکسالعملهای بهجا و سنجیدهای داشته باشند. ورزش کودکان ۹ تا ۱۲ سال به کمک مربی، بسیار حرفهای انجام خواهد شد و آنها میتوانند در ورزش موردعلاقه خود موفق باشند. کودکان در این سن میتوانند هنرهای رزمی مانند تکواندو، جودو و کاراته، انواع ورزشهای توپی حرفهای مانند فوتبال، والیبال و بسکتبال، یوگا، اسکی یا موجسواری و حتی رقص انجام دهند.
سن مناسب برای آموزش ورزش به کودکان
اولین چالشی که در آموزش ورزش به کودکان با آن مواجه میشویم، این است که چه سنی برای شروع ورزش کودکان مناسب است؟ کودکان از نظر رشد سیستم عصبی و عضلانی، با هم متفاوت هستند، اما معمولاً از حدود ۶ سالگی، آنها آمادگی کافی برای فعالیتهای ورزشی پیدا میکنند. میتوان بازههای سنی را بهطور عمومی برای ورزش به این شکل تقسیمبندی کرد:
سن ۶ تا ۱۰ سالگی
کودکان زیر ۱۰ سال بهتر است که از فعالیتهای حرفهای ورزشی خودداری کنند؛ ولی میتوانند در این سن به فعالیتهای ورزشی سبک بپردازند. ورزشهایی مانند ژیمناستیک، کاراته و شنا که جنبه رقابتی کمتری دارند برای این سن مناسبتر هستند.
سن ۱۰ تا ۱۴ سالگی
پس از ۱۰ سالگی، ورزش میتواند از جنبه سرگرمی به سطح حرفهای ارتقاء پیدا کند و شما میتوانید برای کشف استعدادها و توانمندیهای کودکان، پیشنهادات جذابی مانند بدمینتون، تنیس، فوتبال، والیبال، بسکتبال، دوچرخهسواری و... را با یک مربی متخصص در میان بگذارید و درباره آن مشورت کنید تا در نهایت انتخابی اصولی متناسب با سن و شرایط هر کودک، داشته باشید.
سن بالای ۱۵ سال
در این سن، نوجوان ورزشهای سنگینتری مانند کشتی، هاکی، بوکس و... را شروع کند. هرچند توصیه میشود که متناسب با رشد استخوانها و عضلات کودکان، پیش بروید و از ورزشهای خطرآفرین و بسیارپرقدرت، تاحدامکان دوری کنید.
کسب دانش و آگاهی راجعبه انواع ورزشها برای کودکان
پیش از انتخاب ورزش مناسب برای کودکان باید اطلاعاتی راجعبه انواع ورزشها داشته باشید. علاوهبر شناسایی وسایل موردنیاز مانند لباس و کفش مناسب و سایر اقلام ورزشی، نوع فعالیت و مدتزمان لازم جهت تمرین هفتگی از فاکتورهایی هستند که باید بهعنوان والدین کودک، آنها را موردتوجه قرار دهید.
بههیچعنوان کودک را به انجام ورزشی که به آن علاقهای ندارد یا نمیتواند در آن موفق باشد، وادار نکنید. چراکه در این صورت بهسرعت دلسرد میشود و نمیتواند آن ورزش را ادامه دهد و همین امر باعث سرخوردگی او میشود، اعتمادبهنفسش را پایین میآورد و متاسفانه در برخی موارد، کودک شما نمیتواند در سایر کارهای خود بهخصوص فعالیتهای اجتماعی، موفق عمل کند. بنابراین با شناخت کافی از کودک و ورزشی که برایش مناسبتر است؛ او را تشویق به انجام آن کنید.
نحوه انتخاب ورزش مناسب با شخصیت کودک
کودکان نیز مانند بزرگسالان، شخصیتهای متفاوتی دارند. برخی از آنها بسیار کنجکاوند و همیشه بهدنبال تجربیات جدید هستند. عدهای بسیار کمتحرک و آرام و تعدادی دیگر پرجنبوجوش و فعالاند. در ادامه ورزشهای مناسب برای هر نوع تیپ شخصیتی کودکان را معرفی خواهیم کرد. توجه داشته باشید که علاقه نیز در این انتخاب دخیل است و نمیتوانید صرفا براساس شخصیت فرزندتان، ورزشی را برای او انتخاب کنید که به آن هیچ علاقهای ندارد.
ورزش مناسب کودکان کنجکاو و ماجراجو
کودکانی که تجربههای جدید را دوست دارند، ماجراجو و کنجکاو هستند و میتوانند ورزشهایی مانند موجسواری، قایقرانی، اسکی و فریزبی را امتحان کنند تا حس کنجکاوی در آنها ارضا شود و تجربیات مهیج و جذابی داشته باشند.
ورزشهای مناسب کودکان اکتیو
کودکانی که پرجنبوجوش و فعال هستند و در طول روز انرژی بسیار بالایی دارند، میتوانند در ورزشهایی مانند هاکی یا انواع هنرهای رزمی مانند تکواندو و کاراته موفق باشند. به کمک این فعالیتها انرژی آنها به سمت مناسبی هدایت و تخلیه میشود.
ورزش برای کودکان کمتحرک
کودکانی که در طول روز فعالیت کمتری دارند و سطح انرژی آنها پایینتر است؛ میتوانند ورزشهایی مانند بولینگ، گلف، تیراندازی با کمان و یا شمشیربازی را انتخاب کنند.
ورزش کودکان درونگرا
بسیاری از کودکان به دلایل مختلف تمایلی به قرارگرفتن در جمع همسالان خود را ندارند. آنها در فعالیتهای فردی موفقتر عمل میکنند و به ورزش گروهی علاقه نشان نمیدهند. ورزشهای مناسب این کودکان، تنیس، یوگا، ژیمناستیک و شنا هستند.
ورزشهایی برای کودکان برونگرا و اجتماعی
اغلب کودکان به فعالیتهای گروهی علاقه دارند. این کودکان اجتماعیتر هستند، آنها از بودن در کنار دوستان خود لذت میبرند و حتی ورزش را مانند یک بازی گروهی میبینند و میتوانند در ورزشهای تیمی مانند فوتبال، والیبال، بسکتبال و بیسبال موفقتر عمل کنند.
بهترین بازی های ورزشی برای کودکان
اگر دوست ندارید که فرزند خود را برای فعالیت های ورزشی به باشگاه و دست مربی بسپارید،می توانید هر روز به طور میانگین حدود یک ساعت،فعالیت ورزشی مناسب با سن،جنسیت و توانمندی های جسمی و روحی او را در نظر بگیرید.این فعالیت های خانگی،در حقیقت تلفیقی هستند از بازی و ورزش.بنابراین می توانید آن ها را در خانه،حیاط و پارک های نزدیک به منزل خود انجام دهید و در کنار تامین سلامت جسمی،لحظات مفرحی را نیز برای کودک خود بسازید.
رقصیدن
یکی از فعالیت هایی که می تواند جنبه ورزشی به خود بگیرد،رقص است.این فعالیت،علاوه بر تخلیه انرژی کودکان، می تواند باعث تقویت عضلات دست و پا و همچنین باعث بروز خلاقیت و استعدادهای جدید شود.
دویدن
کودکان از لحظه ای که راه رفتن را یاد می گیرند به بازی هایی که شامل دویدن می شود،علاقه نشان می دهند. می توانید فعالیت هایی که با دویدن همراه است را به صورت یک مسابقه در بیاورید و در محیط نسبتا بزرگی،روزانه آن را تکرار کنید.این فعالیت می تواند به عنوان ورزشی ساده،اما کاربردی و مفید برای آموزش ورزش به کودکان در نظر گرفته شود.
ورزش های هوازی
ورزش ها یا بازی های اصولی که ریه های کودکان را به فعالیت بهتر وادار کند،انتخابی هوشمندانه برای آموزش ورزش به کودکان است.کافی است راه مدرسه تا خانه را با پیاده روی سریع یا اسکیت برد طی کنید.انجام این کار در دراز مدت باعث می شود که حجم شش های کودک بیشتر و بدن او برای ورزش های حرفه ای مانند شنا یا رقص های سریع آماده شود.
آموزش ورزش به کودکان برای تقویت عضله
برای تقویت عضلات کودکان، نیازی نیست که الزاما تمرین های سخت باشگاه را تحت نظر مربی تمرین کنند؛اما لازم است که بدون آوردن فشار بر جسم و ذهن آن ها،ورزش هایی مانند تپه نوردی، کوه نوردی های کوتاه و طناب کشی را امتحان و عضلات کوچکشان را برای بزرگسالی، قوی تر کنند.
قوانین آموزش ورزش به کودکان
بسیاری از افراد تصور می کنند که کودکان به خاطر فعالیت های مداوم خود در مدرسه و خانه،نیازی به فعالیت ورزشی ندارند؛اما حقیقت این است که کودکان باتوجه به شرایط جسمی،روحی و علایق شان،به فعالیت های اصولی ورزشی نیاز دارند.این فعالیت های ورزشی نیاز به بررسی چند نکته دارد:
جنسیت
معنای این نکته،این نیست که دختران و پسران،هر کدام در برخی ورزش ها توانمند و در برخی ناتوان هستند،بلکه توجه به جنسیت در آموزش ورزش به کودکان این است که از لحاظ فیزیولوژیک،دختربچه ها معمولا به انعطاف پذیری و استقامت بیشتر و پسر بچه ها عموما به قدرت عضلانی بالاتری نیاز دارند.همچنین هر دو گروه به توانمندی بیشتری در مهارت های حرکتی نیاز دارند.بنابراین لازم است که تمرین های متناسب با بازه های حرکتی،قدرت انعطافی و قدرت عضلانی هر یک از کودکان تجویز کنید و در دستور تمرین، زیاده روی نکنید.
آزادی عمل بیشتر در تمرین
در تمرین های ورزشی کودکان،باید حداکثر از 80 درصد توانایی عضله آن ها استفاده شود.کودکان با وجود انرژی،شادابی و قدرتی که دارند،باز هم کودک هستند و نباید عضلات آن ها را با تمرین های بی وقفه و دشوار،خسته کرد.پس باید قواعد ورزشی انعطاف پذیرتر و زمان طولانی تری برای آن ها در نظر بگیرید تا بتوانند با آرامش خاطر بیشتر و لطمه جسمانی کمتری،مهارت ورزشی موردنظر را کسب کنند.
جلوگیری از بیزاری کودکان از ورزش
آنچه در آموزش ورزش به کودکان اهمیت دارد،حمایت و تشویق و تحسینی است که از طرف والدین یا نزدیکان کودک به او ابراز می شود.فراموش نکنید که شکست کودکان در ورزش های رقابتی،می تواند به سرعت آن ها را نا امید و بی انگیزه کند.تلاش کنید که از القای احساس شرم،شکست و ترس برای ادامه مسیر خودداری کنید.همچنین اگر کودک به هر دلیلی نسبت به ورزشی که مشغول به آن است مقاومت داشت،به هیچ عنوان با اجبار و فشار، او را به ادامه ورزش وادار نکنید.
نکات مهم هنگام انتخاب ورزش کودکان
انتخاب نوع ورزش برای فرزند دلبندتان امری است که نیازمند دقت، حوصله و آگاهی است. بههیچعنوان نباید سلیقه شخصی خود را در آن دخیل کنید و باید اجازه دهید کودکان نظر نهایی خود را راجع به انجام فعالیتهای ورزشیشان ابراز کنند. با رعایت نکات زیر میتوانید کودکتان را به مسیر صحیحی هدایت کنید و تجربه یک ورزش مفرح و لذتبخش برای او خلق و علاوهبرآن، تواناییهای ذهنی، فردی، مهارتهای جسمانی و اجتماعی او را تقویت کنید.
- از تحتفشار قراردادن کودکان در انتخاب ورزشی که شما به آن علاقه دارید یا از کودکی رویای موفقیت در آن را داشتهاید، خودداری کنید.
- برنامه فعالیتهای ورزشی کودک را بهنحوی تنظیم کنید که به کار و فعالیتهای روزمره شما آسیبی وارد نکند. در صورت تداخل برنامه ورزش فرزندتان با روتین کار و زندگی، ممکن است نتوانید او را بهموقع به سالن ورزشی برسانید و متاسفانه بهتدریج علاقه کودک نسبت به ورزشکردن کاهش پیدا خواهد کرد.
- هیچگاه کودکان خجالتی را مجبور نکنید که برای دوستیابی، ورزشهای گروهی را انجام دهند. بلکه ورزشهای فردی را برای آنها انتخاب کنید تا بتوانند در نهایت آرامش و بدون استرس به فعالیتهای جسمی مناسب خود بپردازند.
- در انتخاب ورزش کودکان همواره انعطافپذیر باشید، به این معنا که پس از ثبتنام کودک در یکی از رشتههای ورزشی، درصورتیکه فرزندتان به آن رشته تمایلی نشان نداد سعی کنید با تحقیق و مطالعه بیشتر ورزش مناسبتری برای او پیدا و جایگزین کنید.
- علاقه شخصی کودک را هنگام انتخاب رشته ورزشی او ملاک اصلی قرار دهید. چراکه اگر به رشته موردنظر علاقه نداشته باشد، آن را ادامه نمیدهد.
- انتخاب صحیح ورزش کودکان میتواند به آنها کمک کند جنبههایی از شخصیتشان که به اندازه کافی پرورش پیدا نکرده است، رشد دهند. مثلاً اعتمادبهنفس آنها افزایش پیدا میکند و یا انرژی این کودکان در جهت صحیح کنترل میشود و به این ترتیب از بروز خشم و رفتارهای تهاجمی جلوگیری میکنید.
- سن کودک را هنگام انتخاب رشته ورزشی، مدنظر قرار دهید و ورزش کودکان را مطابق رده سنی که در آن قرار دارند انتخاب کنید.
- فیزیک بدنی کودک را هنگام انتخاب رشته ورزشی برای او در نظر بگیرید. مثلاً ورزش رزمی جودو برای افرادی مناسبتر است که دستها و پاهای کوتاهتری دارند یا کسانی که در ورزش بسکتبال موفق میشوند، بلندقامتتر هستند.
- اگر در ابتدا کودک به ورزشکردن واکنش مناسبی نداشت، ناامید نشوید. سعی کنید او را تشویق به انجام فعالیت بدنی کنید تا در بزرگسالی از سلامت جسمانی و روانی برخوردار باشد.
سخن پایانی
اگر از آن دسته والدینی هستید که نگران ورزش کودکان خود هستید، باید دقت کنید ورزشی انتخاب کنید که مناسب شخصیت فرزندتان باشد. شاید این کار در نگاه اول، مشکل به نظر برسد اما با اندکی مطالعه و تحقیق درمورد رشتههای مختلف ورزشی و با شناخت و آگاهی از تواناییهای جسمی و شخصیت کودکتان میتوانید انتخاب مناسبی داشته باشید.
فعالیت جسمانی که برای کودک خود انتخاب میکنید باید با علایق شخصی او همسو باشد و بههیچعنوان سعی نکنید رشتهای که موردعلاقه خودتان است به کودکان تحمیل کنید، چراکه باعث دلسردی و سرخوردگی آنها میشود و ورزشکردن را رها میکنند.
همانطور که میدانید، عقل سالم در بدن سالم است. بنابراین کودکان خود را از سنین پایین به ورزش و تقویت قوای جسمانی خود تشویق کنید تا روحیه قوی داشته باشند، بتوانند فعالیتهای اجتماعی خود را به بهترین نحو انجام دهند، ذهن پویا و خلاقی پیدا کنند و به انسآنهایی موفق و مفید برای جامعه تبدیل شوند.
https://nimblesports.com/blog/a-guide-to-choosing-the-right-sport-for-your-child/
https://mom.com/momlife/4952-how-choose-sports-fit-your-childs-personality
https://youthsense.com.au/parents/find-the-perfect-sport-for-your-childs-personality/
https://thelittlefoxesclub.com/the-right-sport-for-your-child/